Spot Piyasa İle Vadeli İşlemler Piyasası Arasındaki Fark Nedir?
Para birimleri ticareti söz konusu olduğunda, iki ana piyasa vardır – spot piyasa ve vadeli işlemler piyasası. Her iki piyasa da döviz ticareti yapmak için fırsatlar sunsa da, ikisi arasında her yatırımcının bilmesi gereken bazı temel farklar vardır. Bu makalede, spot forex piyasasına ve vadeli işlemler piyasasına daha yakından bakacağız ve ikisi arasındaki temel farkları vurgulayacağız.
Spot forex piyasası, para birimlerinin “spot” fiyatlardan anında alınıp satıldığı piyasadır. Spot piyasadaki işlemler hemen, genellikle iki gün içinde tamamlanır. Spot piyasada işlem yaparken, tüccarlar sadece para birimi alıp satarlar – vadeli işlemler piyasasında olduğu gibi dayanak para biriminin teslimi söz konusu değildir.
Vadeli işlemler piyasası spot piyasadan biraz farklıdır. Vadeli işlemler piyasasında, bir para biriminin teslimatı için gelecekteki bir tarihi belirleyen sözleşmeler alınıp satılır. Örneğin, bir tüccar bundan altı ay sonra Euro satın almak için bir sözleşme yapabilir. Vadeli işlemler piyasasında işlem yaparken, yatırımcılar aslında temel para birimini alıp satmazlar – bunun yerine, gelecekteki bir tarihte ödenecek bir sözleşme alıp satarlar.
Spot forex piyasası ile vadeli işlemler piyasası arasındaki en önemli farklardan biri fiyatların kote edilme şeklidir. Spot piyasada, döviz çiftleri iki fiyat kullanılarak kote edilir – alış fiyatı ve satış fiyatı. Alış fiyatı, bir tüccarın bir para birimini almaya istekli olduğu fiyattır, satış fiyatı ise bir tüccarın bir para birimini satmaya istekli olduğu fiyattır. Alış fiyatı ile satış fiyatı arasındaki fark “spread” olarak bilinir.
Vadeli işlemler piyasasında, fiyatlar tek bir fiyat kullanılarak kote edilir. Bu fiyat “uzlaşma fiyatı” olarak bilinir ve sözleşmenin vade sonunda ödeneceği fiyatı temsil eder. Uzlaşma fiyatı tipik olarak sözleşmenin yapıldığı tarihte dayanak para biriminin fiyatıdır.
Spot forex piyasası ile vadeli işlemler piyasası arasındaki bir diğer önemli fark da para birimlerinin alım satım şeklidir. Spot piyasada, para birimleri çiftler halinde işlem görür – örneğin, EUR/USD veya USD/JPY. Vadeli işlemler piyasasında, para birimleri sözleşmeler halinde işlem görür – örneğin, EUR vadeli işlemleri veya USD vadeli işlemleri. Her sözleşme, dayanak para biriminin belirli bir miktarını temsil eder.
Son olarak, spot forex piyasasının tezgah üstü (OTC) bir piyasa olduğunu, vadeli işlemler piyasasının ise merkezi bir borsa olduğunu belirtmek önemlidir. Bu, spot forex piyasasının vadeli işlemler piyasasıyla aynı düzenlemeye tabi olmadığı anlamına gelir.
Spot forex piyasası ile vadeli işlemler piyasası arasındaki temel farkları vurguladığımıza göre, şimdi her birinin bazı avantajlarına bir göz atalım.
Spot Forex Piyasasının Faydaları
Spot forex piyasası, günlük 5 trilyon doları aşan cirosuyla dünyanın en büyük finans piyasasıdır. Bu yüksek likidite seviyesi, her zaman bir para birimini almaya veya satmaya istekli birinin olduğu anlamına gelir, bu da işlemlere girmeyi ve çıkmayı kolaylaştırır.
Spot forex piyasasının bir diğer faydası da Pazar akşamından Cuma akşamına kadar günde 24 saat açık olmasıdır. Bu, yatırımcıların günün herhangi bir saatinde ortaya çıkabilecek fırsatlardan yararlanmasına olanak tanır.
Son olarak, spot forex piyasası merkezi olmayan bir piyasadır, bu da vadeli işlemler piyasasıyla aynı düzenlemeye tabi olmadığı anlamına gelir. Bu düzenleme eksikliği, ticaret stratejileri açısından daha fazla özgürlüğe izin verdiği için bazı tüccarlar tarafından bir fayda olarak görülebilir.
Vadeli İşlemler Piyasasının Faydaları
Vadeli işlemler piyasası merkezi bir borsadır, bu da sıkı bir düzenlemeye tabi olduğu anlamına gelir. Bu yüksek düzenleme seviyesi, tüccarlar için koruma sağlar ve adil ve düzenli bir pazarın sağlanmasına yardımcı olur.
Vadeli işlemler piyasasının bir diğer faydası da alım satım stratejileri söz konusu olduğunda yüksek derecede esneklik sunmasıdır. Örneğin, tüccarlar farklı miktarlarda para birimi için sözleşme yapabilir ve sözleşmelerini farklı tarihlerde kapatmayı seçebilirler.
Son olarak, vadeli işlemler piyasası vadeli bir piyasadır, bu da yatırımcıların bir para biriminin gelecekteki fiyatı hakkında spekülasyon yapabileceği anlamına gelir. Bu tür bir piyasa genellikle riskten korunma amaçlı yatırımcılar tarafından temel para birimindeki gelecekteki fiyat hareketlerine karşı korunmak için kullanılır.
Hangi Piyasa Sizin İçin Doğru?
Spot forex piyasası ile vadeli işlemler piyasası arasındaki seçim, ticaret hedeflerinize ve amaçlarınıza bağlıdır. Günün 24 saati işlem yapabileceğiniz büyük ve likit bir piyasa arıyorsanız, spot forex piyasası sizin için doğru seçim olabilir. Bununla birlikte, yüksek derecede esnekliğe sahip düzenlenmiş bir piyasa arıyorsanız, vadeli işlemler piyasası daha iyi bir seçim olabilir.
